Καλλιτεχνική Βιβλιοδεσία

 Η τέχνη της βιβλιοδεσίας...

... είναι πανάρχαια όσο η γραφή. Αυτό είναι αυτονόητο, αφού ο κυρίως σκοπός της βιβλιοδεσίας είναι να προστατέψει και να διαφυλάξει το γραπτό ή το τυπωμένο κείμενο, «εις χρόνους απέραντους» όπως έλεγαν στον Κολοφώνα των χειρογράφων τους οι Βυζαντινοί γραφείς.
Το βιβλίο είναι βασικό στοιχείο του πολιτισμού και η βιβλιοδεσία είναι η τέχνη που το ομορφαίνει, το συντηρεί και το προστατεύει από την φθορά του χρόνου.

.

Κάθε βιβλίο με σκληρό κάλυμμα περιέχει τρία βασικά στοιχεία:

Το σώμα (σχήμα 1), το κάλυμμα 2 και τα εσώφυλλα 4. Το σώμα του βιβλίου αποτελείται από τα τυπογραφικά 3 που συνθέτονται και συνδέονται με διαφορετικό τρόπο. Για την ένωση του σώματος του βιβλίου με το κάλυμμα χρησιμοποιούνται τα εσώφυλλα 4 και η τέλα 5. Στις δύο άκρες της ράχης κολλιέται το κεφαλάρι 6 και όλη η ράχη καλύπτεται με λωρίδα χαρτιού 7 (κράφτ). Μερικά βιβλία με ιδιαίτερες απαιτήσεις στην ποιότητα έχουν και σελιδοδείκτη 8. Τα συστατικά των σκληρών καλυμμάτων δεν είναι πάντα τα ίδια.
Τα περισσότερο συνηθισμένα καλύμματα έχουν δύο χαρτόνια 9, καλυμμένα από επενδυτικό υλικό 10 (ύφασμα, δέρμα, πλαστικό). Ανάμεσα στα δύο χαρτόνια υπάρχει το κατάστρωμα 12 (χοντρό χαρτί ή χαρτόνι) που προσδίδει στη ράχη του καλύμματος την απαιτούμενη μορφή και αντοχή. Η απόσταση 11 μεταξύ των δύο χαρτονιών καλείται διάκενο. Η απόσταση ανάμεσα στο χαρτόνι και στο κατάστρωμα αποτελεί το λούκι 13.
Συνήθως οι διαστάσεις του σκληρού καλύμματος είναι μεγαλύτερες από τις διαστάσεις του ξακρισμένου σώματος για αυτό και μετά την ένωση αυτών των βασικών στοιχειών του βιβλίου δημιουργείται η πατούρα 14 (το κάλυμμα προεξέχει από τις τρεις πλευρές του σώματος κατά 3-5 χιλιοστά).